Stand van zaken extern verlofsparen (samenvatting artikel PensioenMagazine juni 2025)
Publicatiedatum: 8 juli 2025
De fiscale ruimte voor verlofsparen is sinds 2021 verdubbeld tot een maximum van 100 keer de wekelijkse arbeidsduur, op verzoek van de sociale partners. Toch blijft de regeling in de praktijk onderbenut. Wij hebben de oorzaken van deze impasse onderzocht en hebben de overheid voorstellen gedaan om deze te doorbreken.
Onze volledige analyse kunt u inzien in PensioenMagazine. Wij geven hierna een samenvatting. Wel zo handig als de tijd ontbreekt het hele artikel te lezen.
Historische bezwaren
De oorspronkelijke bezwaren die werkgevers en werknemers hebben tegen verlofsparen bij de werkgever zijn:
- Het risico op verlies van aanspraken bij faillissement.
- De noodzaak tot het aanhouden van hoge voorzieningen.
- Backserviceverplichtingen bij loonstijgingen.
Extern verlofsparen is de beloofde oplossing
De historische bezwaren vervallen grotendeels bij extern verlofsparen in geld, mits goed vormgegeven. De Belastingdienst heeft bevestigd dat extern verlofsparen in tijd en geld fiscaal toegestaan is. Terechte voorwaarde is dat de werknemer slechts recht heeft op verlof en niet op het kapitaal zelf.
Extern verlofsparen in tijd of in geld
Bij verlofsparen in tijd spaart de werknemer vrije dagen, waarvan de waarde meegroeit met loonontwikkelingen. Bij extern verlofsparen in geld wordt de geldswaarde van de verlofdag overgemaakt naar een externe uitvoerder. Het uiteindelijke aantal op te nemen verlofdagen hangt af van het gerealiseerde rendement en het uurloon op het moment van opname. Dit systeem kent dus backserviceverplichtingen. Als dat voorkomen moet worden, is extern verlofsparen in geld een oplossing.
Fiscale knelpunten en misverstanden
De Kennisgroep loonheffingen van de Belastingdienst heeft al jaren geleden bevestigd dat extern verlofsparen in geld en in tijd mogelijk is. Toch bestaat er binnen en buiten de Belastingdienst verwarring over de fiscale toelaatbaarheid. In ons artikel stellen wij kanttekeningen bij verwarring zaaiende formuleringen in officiële standpunten en pleiten voor heldere, eenduidige communicatie.
Vijf actuele knelpunten
Ondanks de fiscale ruimte en juridische mogelijkheden is extern verlofsparen sinds 2021 nergens ingevoerd. Wij identificeren vijf actuele knelpunten:
- Het misverstand dat extern verlofsparen in geld niet zou zijn toegestaan.
- Het ontbreken van geschikte externe uitvoerders.
- De fiscale afwijzing van geblokkeerde rekeningen op naam van de werknemer.
- De beperkte geschiktheid van stichtingen als uitvoerders.
- De aanname dat werkgevers ondanks externe uitvoering toch balansverplichtingen houden.
Uitvoerders en uitvoeringsproblemen
Hoewel pensioenuitvoeringsorganisaties, banken en vermogensbeheerders in beginsel geschikt zijn als uitvoerders, ontbreekt het aan concrete initiatieven. Redenen hiervoor zijn onder meer:
- Onzekerheid over fiscale goedkeuring.
- Beperkte vraag vanuit werkgevers.
- De druk van de Wet toekomst pensioenen op pensioenuitvoeringsorganisaties.
- De korte beleggingshorizon van verlofsparen ten opzichte van pensioen.
Juridische en administratieve randvoorwaarden
In ons artikel stellen wij dat extern verlofsparen op een bankrekening wel degelijk mogelijk is als:
- De werknemer geen feitelijke beschikkingsmacht heeft over het saldo.
- Er tevens een juridisch afdwingbaar afkoopverbod bestaat.
- Het saldo staat niet op een betaalrekening staat, maar op een geblokkeerde van het betalingsverkeer afgezonderde administratierekening.
Wij vergelijken dit met de structuur van een PPI (premiepensioeninstelling), waarbij ook geen directe beschikking (van pensioen) mogelijk is en afkoop contractueel is uitgesloten.
Boekhoudkundige implicaties
Bij opname van verlof moet de werkgever doorgaans het salaris, premies en vakantietoeslag blijven betalen. Als deze kosten niet uit het verlofsaldo worden voldaan, kan de accountant oordelen dat alsnog een voorziening op de balans vereist is. Dit geldt ook bij extern verlofsparen in tijd, vanwege de backserviceverplichtingen bij loonstijgingen. Dit maakt sectorale invoering complex, omdat elke accountant een eigen oordeel moet vellen over de balansimpact.
Ons voorstel: wetswijziging of beleidsbesluit
Wij pleiten, in navolging van de Stichting van de Arbeid, voor een wettelijke verankering van de voorwaarden waaronder derden als uitvoerder mogen optreden. Wij stellen voor om aan artikel 11 Wet LB een vierde lid toe te voegen waarin:
- Verlofsparen in tijd en geld expliciet wordt erkend.
- Derden als uitvoerders worden aangewezen.
- Een afkoopverbod en beschikkingsonmacht worden geëist.
- De rekening niet gekoppeld mag zijn aan het betalingsverkeer.
- De inspecteur op verzoek een beschikking kan afgeven over de kwalificatie als verlofspaarregeling.
Een beleidsbesluit zou ons inziens ook volstaan, maar biedt minder rechtszekerheid.
