Pensioen 2020 deel 2: introductie pensioenplicht

In deze actualiteit over de perspectiefnota “Toekomst Pensioenstelsel” behandelen wij de ambitie van staatssecretaris Klijnsma om álle werkenden van pensioen te voorzien. Steeds meer Nederlanders bouwen bewust of onbewust geen pensioen (meer) op.

Witte vlekken

Uit recent onderzoek van het CBS komt naar voren dat ongeveer 228.000 werknemers geen pensioen opbouwen via de werkgever. Dit risico wordt door Klijnsma eenvoudig getackeld door het eventueel introduceren van een opt-in regeling en een verplichtstelling voor werkgevers die geen regeling aanbieden (“witte vlekken”). Deze nieuwe verplichtstelling kan grote financiële impact hebben voor kleinere ondernemingen. Positief is dat alle werknemers pensioen gaan opbouwen en concurrentievervalsing wordt tegengegaan.

Flexwerkers

Een kwart van de flexwerknemers in Nederland heeft een flexibele arbeidsrelatie. Deze werknemers wisselen vaak van baan en hebben daardoor een wirwar van kleine pensioenen bij verschillende pensioenuitvoerders met het bijbehorend risico van afkoop. Het idee van de staatssecretaris is om één (verplicht) flexfonds voor flexwerkers op te richten waarbij bestaande fondsen met veel (ex-)flexwerkers worden gefuseerd. Wij zijn heel benieuwd hoe hoog deze proefballon zal vliegen. Bovendien is voorgesteld om de huidige wachttijd voor pensioenopbouw van uitzendkrachten te verkorten. Dit lijkt ons rechtvaardig. Maar de vraag is of het doelmatig is.

Zzp-ers

Het aantal zzp-ers blijft fors stijgen. Eind 2015 waren er 930.000 zelfstandigen zonder personeel en circa de helft daarvan bouwt geen pensioen op. Aanbieders die zich speciaal richten op zzp-ers staan nagenoeg met lege handen. Klijnsma wil zzp-ers (verplicht) deel laten nemen in een bedrijfstakpensioenfonds en hun fiscale ondernemersfaciliteiten afhankelijk maken van pensioensparen. Het koppelen van pensioensparen aan het toekennen van de fiscale ondernemingsfaciliteiten lijkt ons stringent maar uitermate effectief. Het gaat het veel getoonde uitstelgedrag tegen.

 

Tot zover en in vogelvlucht het pensioenpaternalisme van Klijnsma. Wij staan hier in beginsel positief tegenover omdat gedragswetenschappelijk bewezen is dat werknemers moeilijk met pensioenvrijheid om kunnen gaan. Het paternalisme wordt gecombineerd met vrijheden, hierover meer in deel 5.

Volgende week staat deel 3 van deze reeks, hetzelfde premiepercentage voor alle leeftijden, op de agenda.

19 september 2016

Auteur(s) en meer informatie: