FD: 19-10-2009

Het Financieele Dagblad: 19 oktober 2009

Anticiperen op ambities medische wetenschap

JAN-OLIVIER KUIJKHOVEN

De levensverwachting blijft toenemen. Een koppeling van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting is daarom een betere maatregel dan een eenmalige verhoging van de AOW- en pensioenleeftijd. Persoonsgebonden pensioen- en arbeidsbudgetten zullen steeds meer in zwang raken, omdat dit systeem bestand is tegen de combinatie van vergrijzing en toenemende levensverwachting.

In het oktobernummer van het tijdschrift The Lancet staat dat de gemiddelde levensverwachting in de 20ste eeuw met gemiddeld 30 jaar is toegenomen en deze toename zal doorzetten. Langs de stijging van de levensverwachting in de Westerse landen kan sinds 1840 een liniaaltje worden gelegd. We leven niet alleen langer, het aantal jaren dat we in goede gezondheid doorbrengen stijgt sneller dan de levensverwachting. Omdat de toename van de levensverwachting niet degressief maar lineair toeneemt, zal de toename daarom voorlopig niet afzwakken van de trend die in 1840 is ingezet.

Futuristisch

Opvallend is dat de Nederlandse overheid bij de discussie rond de AOW uitgaat van een toename van de levensverwachting van iets meer dan 10 jaar per eeuw. Verkeren we in de gedachte dat we op een gegeven moment niet ouder kunnen worden? Steeds meer richten wetenschap en praktijk zich met futuristisch aandoende kennis op de preventie van dodelijke ziekten en aandoeningen. Het aantal instituten en commerciële instellingen dat onderzoek doet naar levensverlengende methoden groeit, evenals het aantal documentaires, rapportages en artikelen hierover. Omdat de mens de aangeboren wens koestert zo lang mogelijk te (over)leven, durf ik als niet-medicus één ding te voorspellen: als de wetenschap ons in staat stelt de levensverwachting te rekken, dan wordt deze kans met beide handen en van alle kanten aangegrepen. Ook de commerciële kant van de zaak en de niet-aflatende drive van wetenschappers dragen bij aan de ontwikkeling van levensverlengende methoden.

Ten aanzien van de huidige pensioensystemen geldt dat - als de levensverwachting toeneemt - er een stijging van toekomstige lasten plaatsvindt en direct onderdekking ontstaat. Dit heeft een toename van de al jaren stijgende pensioenpremies tot gevolg.

Overheid en de sociale partners doen er verstandig aan om bij arbeidsvoorwaarden en wetgeving te anticiperen op vergrijzing en een verdere toename van de levensverwachting. Een pensioensysteem dat gekoppeld is aan de meest recente levensverwachting is altijd houdbaar, ook in tijden van een afnemende levensverwachting.

Mr. J-O. Kuijkhoven is managing partner van KWPS.

Copyright (c) 2009 Het Financieele Dagblad